KTS Luis Barragan

KTS Luis Barragan    2012-02-10 11:02:00

Luis Barragan (1902 - 1988) là một trong những kiến trúc sư người Mêxicô có ảnh hưởng lớn của thế kỉ 20. Ông nổi tiếng là bậc thầy về nghê thuật sử dụng không gian và ánh sáng, người đã mang những nét rực rỡ và hấp dẫn của một Mexico hiện đại vào phong cách kiến trúc Quốc tế.

 

Mặc dù không phải sống quá thiếu thốn nhưng Luis Barragán (1902-1988) đã vấp phải một vấn đề lớn khi nhận được một lá thư gửi tới xưởng vẽ của ông tại thành phố Mêxicô City năm 1975 đề nghị việc liệu Bảo tàng nghệ thuật hiện đại tại New York có thể tổ chức triễn lãm những tác phẩm giúp người xem hình dung lại sự nghiệp sáng tác của ông hay không.

Khi đó ông đã 73 tuổi, Barragán đã không còn sáng tác thêm một tác phẩm nào bên ngoài lãnh thổ quê hương Mêxicô của ông và ông đã dần bị lãng quên. Barragán đã có lúc hết sạch tiền đến nỗi thi thỏang ông cũng phải đi bán những bán phác thảo, những cuốn sách về những thành tựu ông đã có để đến cuối tháng không rơi vào cảnh nhẵn túi. Tuy nhiên,vẻ đẹp và sự độc đáo từ những thiết kế của ông như tu viện Tlálpan, Cụm tháp Torri tại thành phố Mexico City đã giúp tên tuổi của ông được nhắc đến như một huyền thoại trong giới kiến trúc sư, và họ đã vận động rất mạnh mẽ cho ông tại triển lãm mang tên MoMA. Một vài năm sau đó,Luis Barragán đã được trao giải thưởng Pritzker, một giải thưởng về kiến trúc có thể sánh ngang với giải Nobel về lĩnh vực này.

Hiện nay,Luis Barragán được coi là một trong số các kiến trúc sư có tầm ảnh hưởng của thế kỷ 20. Những công trình do ông thiết kế nổi tiếng bởi khả năng bậc thầy về sử dụng không gian và ánh sáng, song Luis Barragán cũng có một ảnh hưởng không nhỏ trong lĩnh vực thiết kế sân vườn và quy hoạch đô thị. Ông được coi là nguồn cảm hứng cho những kiến trúc sư đoạt giải Pricker khác, từ Tadao Ando, Frank Gehry tới Rem Koolhaas. Barragán là một trong số ít những kiến trúc sư thành công trong việc sáng tạo ra một phiên bản mới của chủ nghĩa Hiện Đại theo phong cách của riêng mình bằng việc khéo léo kết hợp nó với những nét rực rỡ đặc trưng của đất nước Mexico..

Là con trai của một gia đình giàu có và bảo thủ, Barragán sinh năm 1902 tại Guadalajara, được mệnh danh là thành phố thứ hai của Mexico và lớn lên trong một điền trang của gia đình, trải dài tại một bang phía nam của tỉnh Jalisco. Khi còn là sinh viên của khoa công trình tại Guadalajara, ông đã bắt đầu đam mê kiến trúc.Lúc đó, những người làm nghệ thuật và trí thức Mexico đang loay hoay tìm ra một bản sắc dân tộc sau nhiều thế kỉ bị thực dân cai trị. Luis Barragán khi đó được bố mẹ tặng cho một chuyến đi tới Châu Âu, ông đã bắt đầu ý tưởng phải tìm ra cách đổi mới nền kiến trúc Mexico thông qua chuyến đi này.

Trong suốt chuyến đi, Barragán đã đến thăm triển lãm Exposition des Arts-Décoratifs năm 1925 tại Paris, một sự kiện nhằm mục đích mang nghệ thuật Art Déco đến gần hơn với công chúng và giới thiệu những thiết kế sản xuất công nghiệp mang "Phong cách Quốc tế" của Le Corbusier và Charlotte Perriand. Barragán đã bị ấn tượng bới những công trình này, tuy nhiên những ngôi nhà mà ông thiết kế sau khi trở về Guadalajara năm 1927 vẫn bị ảnh hưởng của những yếu tố truyền thống một cách rõ rệt. Nhưng chỉ sau một chuyến đi ra nước ngoài khác vào đầu những năm 1930, khi đó ông làm bạn với họa sỹ vẽ tranh tường người Mexico sống lưu vong tại New York,José Clemente Orozco, trước khi ông gặp gỡ Le Corbusier và kiến trúc sư cảnh quan, Ferdinand Bac tại Paris, từ đó Barragán định cư tại Mexico City và phát triển phong cách của mình trên nền Chủ nghĩa Hiện đại.

Barragán đã biến đổi phong cách Quốc tế , sang một phong cách mỹ thuật rực rỡ và đầy khoái cảm mang nét thẩm mỹ đặc trưng Mexico bằng việc thêm vào những gam màu mạnh mẽ, những cấu trúc tương phản và làm nổi bật quang cảnh tự nhiên xung quanh công trình của minh. Đã có lần Barragán nói rằng ánh sáng và nước là cảm hứng chủ đạo cho những tác phẩm của mình, và Barragán nhanh chóng trở nên điêu luyện trong việc kết hợp chúng một cách khéo léo trong các công trình như "Trại ngựa San Cristobal và ngôi nhà Egerstrom" (năm1967) được xây xung quanh bởi một chuỗi các khối hình điêu khắc rực rỡ & đầy màu sắc của các bể tắm cho ngựa (Barragán rất thích cưỡi ngựa) hoặc công trình tòa nhà Francisco Gilardi được thiết kế năm 1975-1977 được "đóng khung" bởi một bể bơi trong nhà.

Với tư cách là một kiến trúc sư cảnh quan, Barragán đã bị ảnh hưởng một cách sâu sắc bới những tác phẩm của Ferdinand Bac. Rất nhiều trong số những tác phẩm của ông tại thành phố Mexico City suốt những năm 1940 đều liên quan đến những thiết kế sân vườn. Giống như Roberto Burle Marx, kiến trúc sư cảnh quan nổi tiếng của Brazil, Barragán đã phát triển một cách tiếp cận độc đáo để kết hợp các ngôn ngữ thiết kế của chủ nghĩa hiện đại trong khi vẫn làm nổi bật thực vật và địa hình đặc thù của Mexico.

Từ năm 1945 đến 1950, tự tin với tư cách là một nhà thiết kế công trình và cảnh quan, Barragán đã mua một mảnh đất rất rộng tại El Pedegral ngoại ô Mexico City.Ông đã thiết kế và quy hoạch một dự án bất động sản với các ngôi nhà và khu vườn tao nhã. Xét về mặt kiến trúc, El Pedegral được xem là một thành công , nhưng về lợi ích thương mại thì nó hòan tòan thất bại và Barragán đã gặp rất nhiều khó khăn về tài chính sau công trình này.

Từ 1952 đến 1955, Barragán quay trở lại Guadalajara làm việc lần đầu tiên kể từ khi ông chuyển đến Mexico City nơi ông đã thiết kế ngôi nhà cho người bạn của mình là bác sĩ Arriola. Hai năm sau đó, ông được ủy thác xây dựng một tu viện ở Tlálpan, một thị trấn ngoại ô ven thành phố Mexico City. Đó là một công trình rất đẹp nơi mà những tia sáng được bố trí hết sức khéo léo đã làm cho quang cảnh của tu viện có thêm những nét tươi mới và sinh động

Một thành tựu kiến trúc khác nữa của Barragán là công trình Torri Satélite (1957), Tổ hợp đấy như một điểm nhấn của cổng vào thủ đô Mexico City. Thiết kế nhằm mục đích để ngắm từ trên xe ô tô hơn là đi bộ, như những đài tưởng niệm truyền thống, nó là một cách để "hạ nhiệt" một thành phố kẹt cứng bởi ô-tô.

Những ý tưởng sáng tạo của Barragán được kết tinh trong ngôi nhà và xưởng thiết kế riêng của mình ở Francisco Ramirez, Mexico City (xây dựng năm 1948). Bản thân ngôi nhà kiêm studio này cũng là một trong những công trình nổi tiếng nhất trong sự nghiệp của ông. Năm 2004, ngôi nhà đã được UNESCO xếp hạng di sản văn hoá của Mỹ La Tinh nói riêng và thế giới nói chung. Thông thường với một phác thảo minh họa thôi, Barragán cũng mất rất nhiều thời gian của mình vào những ý tưởng đó. Công việc của ông bắt đầu với bữa sáng lúc 7.30 cùng với những người phụ tá của mình và kết thúc vào lúc 4 giờ chiều khi tất cả đã rời khỏi xưởng vẽ, sau đó ông về nhà và dành tất cả thời gian còn lại của mình vào nghệ thuật và những tranh sách về kiến trúc. Barragán nghiền ngẫm những ý tưởng mới của mình trong nhiều tuần liền, có lúc là vài tháng, trước khi đưa ra bản vẽ phác và trau chuốt từng chi tiết, ông phải làm việc rất nhiều với các nhà thiết kế khác trên mô hình kiến trúc.

Nhờ có triễn lãm MoMA và giải thưởng Pritzker mà trước lúc qua đời năm 1988 tại Mexico City, Barragán đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, ngưỡng mộ mà ông xứng đáng được hưởng vì những đóng góp của bản thân cho nền kiến trúc.Tuy nhiên, với tài năng của mình, khối lượng tác phẩm mà ông để lại là khá là ít ỏi.

Tiểu sử

.1902, sinh ra tại Guadalajara,. Barragán được nuôi dưỡng trong ngôi nhà và điền trang của gia đình ở đó

1919 học khoa công trình tại Guadalajara, sau đó chuyển sang học kiến trúc.

1924 đi du lịch vòng quanh các nước miền nam châu Âu trước khi dừng lại tai Paris năm 1925 và đi thăm bảo tàng triễn lãm nghệ thuật trang trí ở đó.

1926 làm việc một thời gian cho một đàn anh trong nghề, kiến trúc sư Juan Jose,in Guadalajar

1931, qua Pháp ba tháng, ở đó đã kết bạn với José Clemente Orozco. Quay trở lại Paris và gặp Le Corbusier và nhà thiết kế vườn hoa Ferdinand Bac.

1935 chuyển tới Mexico City sau 4 năm thất bại ở Guadalajara.

1940 sau 5 năm tiếp theo, Barragán thiết kế 7 khu vườn bao gồm một cái cho riêng ngôi nhà của ông tại Francisco Ramirez

1945 lên kế hoạch cho một dự án tại El Pedegral, một cánh đồng nham thạch ngoại ô Mexico City, một công trình có giá trị cũng như tầm ảnh hưởng to lớn về mặt kiến trúc nhưng lại thất bại ở khía cạnh kinh tế.

1952 quay trở lại Guadalajara để xây dựng một ngôi nhà cho một người bạn, bác sĩ Arriola.

1954 bắt đầu dự án 4 năm với việc thi công tu viện Tlálpan, một thành công rực rỡ của nghệ thuật sử dụng ánh sáng và màu sắc bậc thầy.

1977 Exhibition of Barragán?s work at MoMA, New York.

1957 thiết kế Torri Satélite, một cụm tháp tại một nút giao thông ở Mexico City.

1966 bắt đầu công trình bao gồm nhà và chuồng ngựa mang tên Folke Egerstrom.

1975 sau một thời kì bị bỏ không, cuốn sách của kiến trúc sư Emilio Ambasz ghi lại những thành tựu mang tầm quốc tế của Barragán đã được xuất bản.

1977 triễn lãm những công trình do Barragán được tổ chức tại MoMA, New York.